Hatha = de zon + de maan
Je lichaam en adem leren beheersen, dat zijn de belangrijkste pijlers van Hatha yoga. Uit deze toegankelijke yogastroming zijn veel andere, ‘hippe’ vormen voortgekomen. Goede zaak of niet? ‘Goed en fout zijn zaken van het ego. In Hatha probeer je dat juist los te laten.’
In de naam Hatha komen de Sanskriet-woorden ha (zon) en tha (maan) samen. De zon staat voor actie, de maan voor verinnerlijking. In de Hatha yoga komen die tegengestelde energieën samen. Door je concentratie en adem naar punten in het lichaam te verplaatsen, breng je daar bewustzijn.
Hatha is een stroming zonder duidelijke oprichter of goeroes. Daardoor is het heel open; iedereen kan er het zijne in vinden. De eerste duidelijke bron is het vijftiende-eeuwse document Hatha yoga pradipika, dat nog steeds de bijbel van de yoga wordt genoemd. Swami Swatmarama beschrijft hierin het pad naar de allerhoogste, ‘koninklijke’ yoga. In dit geschrift werkt hij een compleet systeem van houdingen en ademhaling uit. Elke houding bestaat uit vier ‘momenten’:
- Voorbereiding: in een rustige, neutrale houding probeer je in het hier en nu te zijn.
- Aannemen: op vloeiende, natuurlijke wijze beweeg je je naar de houding. Zonder forceren. De lichamelijke prestatie is onbelangrijk. Dat je jezelf tot een krakeling kunt vouwen is leuk, maar het wordt pas yoga als de ervaring vooropstaat.
- Aanhouden: al ademend blijf je enige tijd in de houding, de spanning over je spieren spreidend. Zo blijf je alert.
- Waarneming: in een rusthouding ga je na wat de uitwerking van de houding is. Doorgaans neem je asana’s meerdere keren aan. Zo wordt de houding je eigen en is het eenvoudiger om je er volledig op te concentreren. Het wordt een houding van lichaam én geest.
